Ype de Boer

Filosoof

Een filosofische ervaring

Opeens is ze daar, aangewakkerd door een onvoorziene intuïtie, door een vraag die aan de grenzen van de wereld lijkt te raken. Heeft filosofie een eigen domein, een eigen onderwerp, een eigen methode? Een speldenknop, een vergeten boek, de Himalaya, een algoritme, een geur, een echtelijke ruzie, een kunstwerk, een advertentie in de krant, het gezicht van een geliefde, de duivel, het niets en het al – allemaal vragen ze, in hun eigen taal en tegen hun eigen achtergrond, geopend te worden.

Filosoof

Op wat voor manier beinvloeden opvattingen van de werkelijkheid onze manier van in het leven staan? Welke rol speelt verbeelding hierbij?Dergelijke vragen vormen de achtergrond van mijn onderzoek over het werk van de Italiaanse filosoof Giorgio Agamben, over de rol van seks in de hedendaagse westerse cultuur en over de verhalen van de Japanse auteur Haruki Murakami. Momenteel houd ik me bezig met de ambivalente status van geluk in de moderne cultuur.

Schrijver

Dit najaar verschijnt mijn boek Agamben’s Ethics of the Happy Life. Dit boek is het resultaat van zo’n tien jaar onderzoek naar het werk van Agamben. Eind 2019 verscheen Het erotisch experiment, waarin de Boer de grenzen van de Moderne erotische leefwereld probeert open te breken in een filosofisch experiment met kunst, literatuur en levensvormen uit andere tijden en culturen. Eind 2017 debuteerde de Boer met Murakami en het gespleten leven, een filosofische ontvouwing van de surreële verhalenwereld van de Japanse Grootmeester.

Spreker

Ik geef regelmatig lezingen, cursussen en colleges over filosofen als Agamben, Sloterdijk, Adorno, Spengler, Nietzsche, maar ook Murakami en andere literatuur. Zijn lezingen betreffen uiteenlopende thema’s, bijvoorbeeld potentialiteit, identiteit, antropologie, nihilisme, spiritualiteit, historiciteit, liefde en erotiek en geluk.

Vertaler

In 2015 vertaalde ik Agambens literair-filosofische essaybundel Profanaties uit, waarbij ik ook een nawoord schreef. Samen met Robert Vinkestijn vertaalde ik in 2016 Badiou’s Ode aan de liefde. Temidden van de Coronapandemie heb ik Agamben’s Epidemie als Politiek meevertaald en van een inleiding voorzien.

Een filosofisch rariteitenkabinet. Agambens zoektocht naar geluk

Agamben op zoek naar een ‘eeuwig en rechtvaardig geluk’

Mijmerend over zijn filosofische leven schreef de invloedrijke denker Giorgio Agamben eens dat hij gedreven wordt door een verlangen om met al zijn kracht uit te zoeken of er iets in de hemel of op aarde te vinden is wat een ‘eeuwig en rechtvaardig geluk’ mogelijk maakt. Bij het grote publiek staat Agamben juist bekend als een doemdenker, een onverschrokken criticus van het politieke heden, pessimistisch tot op het nihilistische af. Hoe verhouden zijn donkere cultuuranalyses zich tot deze zoektocht naar geluk?

Een nieuw perspectief op geluk in 20 essays over Agamben

In Een filosofisch rariteitenkabinet toont Ype de Boer hoe Agamben de millennia oude filosofische zoektocht naar het geluk op radicaal nieuwe wijze oppakt. Hij richt zich daarbij op de vele eigenzinnige personages, plaatsen en creaturen die Agambens wereld bevolken. Agambens evocatieve, poëtische denkstijl getrouw, tovert De Boer in twintig korte schetsen de belangrijkste figuren en thema’s uit het werk van de Italiaanse denker om tot handzame miniaturen. Het kruimelspoor van die figuren volgend, opent hij een nieuw perspectief op geluk.

Over Agamben’s Ethics of the Happy Life.

‘This book has the potential to redefine the study of Agamben. It is a groundbreaking study which needs to be read by any scholar or student of Agamben’s work, or who is interested in how ethics can form the basis for a transformative philosophy.’

Tom Frost, Senior Lecturer, Kent Law School, University of Kent, UK

Ype de Boer presents a powerful affirmative account of Agamben’s ethical thought. Clearly written and carefully argued, Agamben’s Ethics of the Happy Life challenges readers to fall in love with the world and allow themselves to be transformed by it.

Jessica Whyte, Associate Professor of Philosophy, University of New South Wales, Australia

By emphasizing the ethical dimension of an author typically understood as a political thinker, Ype de Boer’s book breaks new ground. With a great deal of precision, and without succumbing to jargon, the book methodically reveals Agamben’s positive project—the many stars I sketched in the margins are a testament to the book’s marvellous content.

Steven DeCaroli, Professor of Philosophy, Goucher College, USA

Over ‘Het erotisch experiment’:

‘Een lijvig, begeerlijk en stijlvol essay over de veelzijdige verschijningsvormen van het menselijk seksleven’
– Coen Simon, filosoof en winnaar socratesbeker 2012 in Filosofie Magazine.

‘Soms leek het alsof dit boek speciaal voor mij geschreven was, om mij in het bijzonder uit te dagen. Een heel mooi, literair en filosofisch essay over erotische ervaring, vrijheid en verwondering.
– Daan Borrel, auteur van Soms is liefde dit en Jaar van het nieuwe verhaal.

‘Een ongelooflijk inspirerend boek, een broodnodige verrijking van het erotisch vocabulaire’
– Marlies Dekkers

Over Murakami en het gespleten leven:

Verplichte kost voor wie denkt dat het leven harmonie, gemoedsrust en innerlijke stabiliteit draait. Murakami en vooral de Boer laten zien dat het om iets heel anders gaat: de bereidheid je gespletenheid en veranderbaarheid te accepteren.’

René ten Bos, Denker des Vaderlands

Dit diepgravende maar toegankelijke boek dringt door tot in de kern van Murakami’s oeuvre: de existentiële worsteling van de moderne, gespleten mens. Het wakkert de zin aan het werk van de Japanse grootmeester te herlezen en nieuwe dieptes te peilen.’

Auke Hulst, schrijver en boekrecensent NRC Handelsblad

De Boer maakt grote thema’s als liefde, dood, zelfkennis en vrijheid op een hoog filosofisch niveau toegankelijk voor een breed publiek, via de concrete en individuele vorm die het in de literatuur van Murakami aanneemt. … het is evident dat er een doorleefde ervaring aan dit werk ten grondslag ligt: de Boer laat zien dat Murakami’s verhalen echt over ons gaan, over de lezer en schrijver van dit werk.’

Robert Vinkesteijn, (Universiteit Utrecht), in ANTW